De belangrijkste feiten in het kort
Vissen als baars en kwabaal hebben zulke slokdarmtanden. Meer vissoorten met slokdarmtanden vind je hier.
Zalm heeft kleine puntige grijptanden.
Niet alle vissen wisselen hun tanden zoals snoek en haai, maar wel de meeste. U kunt hier lezen waarom.
Het feit dat vissen tanden hebben, kan voor veel mensen als een verrassing komen. Maar er zijn zelfs verschillende soorten tanden, zoals de haaientanden. De evolutie van tanden bij vissen is een complex, fascinerend proces. In de loop der tijd hebben vissen verschillende soorten tanden ontwikkeld die hen helpen te slagen in hun ecosystemen. We leggen alles uit over haaientanden, griffoentanden en co.
Inhoudsopgave
Een overzicht
Vissen hebben in de loop van de evolutie verschillende soorten tanden ontwikkeld, die afhankelijk van hun dieet en habitat verschillende functies hebben.
Deze ontwikkeling gaf de vissen een groot voordeel, want de tanden waren niet langer alleen goed om zich vast te houden, maar ook om te pletten, te malen of te pletten.
Sommige vissoorten, zoals haaien en roggen, hebben scherpe en puntige tanden die hen helpen bij het vangen en pletten van prooien. Deze tanden zijn meestal sterk afgeplat.
Ze hebben vaak scherpe zaag- of kartelvormen om hen te helpen het vlees van hun prooi te snijden.
Andere vissoorten, zoals karpers en andere bodemvissen, hebben echter tanden met een kaakachtige structuur die hen helpen voedsel van de bodem van rivieren of meren te schrapen.
Er zijn ook vissoorten die tanden in hun keel hebben om hen te helpen hun prooi te grijpen en door te slikken. Deze tanden zijn vaak erg klein en zitten vast aan speciale botstructuren in de keel van de vis.
Tegenwoordig maakt men onderscheid tussen de zogenaamde “tipgrijpers” en de “borstel- en slokdarmtanden”, ook wel haaktanden genoemd.
Spannend: vissen zijn de eerste dieren die tanden hebben ontwikkeld.
Puntige grijper
Dit type vistand vertegenwoordigt de oorspronkelijke vorm. Hier staan honderden naaldpuntige kegels naast elkaar. De snoek heeft bijvoorbeeld een dergelijke tandvariant, evenals de zalm. Deze laatste heeft tegelijkertijd kleine puntige tanden op de tong en het gehemelte.
Vissen met grote tanden kunnen hun prooi optimaal vangen en vasthouden. Haaien en barracuda’s hebben bijvoorbeeld tanden die naar achteren gebogen zijn om te voorkomen dat de prooi uit hun bek ontsnapt.
Deze tanden zijn meestal zeer scherp en kunnen ook bedekt zijn met een soort glazuur dat ze extra hardheid en weerstand geeft.
Extra informatie: Vissen met dit soort tanden kunnen alleen prooien eten die ook ongeplet in hun bek passen. De tanden zijn dus niet ontworpen om prooien in porties te verpletteren.
Hechelzähne
De haaktanden zijn een andere soort vistanden. Baars, kwabaal en meerval hebben zulke tanden. Dit zijn zeer kleine tanden die gebouwd zijn als velden.
Dit maakt het oppervlak van het tandveld zeer ruw, waardoor de prooi gemakkelijker kan worden vastgehouden.
De vissen met haaientanden hebben een speciale manier van jagen: ze zuigen hun prooi op door hun bek wijd open te zetten. Grote hoektanden zouden dit alleen maar hinderen. Om de prooi stevig in de bek te houden, heeft de vis de haaktanden nodig.
Deze zitten meestal niet alleen in de kaak, maar in de hele mondholte. Dit betekent dat je de haaktanden ook vindt op de kieuwbogen, op de tong en op de gehemelteplaten.
Aanvullende informatie: Er zijn ook andere vissoorten die haaktanden hebben. Bijvoorbeeld karpers en andere witvissen. Deze gebruiken de tanden echter niet om prooien vast te houden, maar gebruiken ze om mosselen en krabben open te kraken of planten te pletten.
Tanden poetsen
Een synoniem voor haaktanden is de term borsteltanden.
Constante verandering van tanden
Tandwisseling is een normaal proces dat bij veel vissoorten voorkomt. Het is een belangrijke fase in het leven van een vis, omdat nieuwe tanden de oude vervangen en het vermogen van de vis om voedsel te kauwen en door te slikken behouden blijft.
Vooral bij vissen met grote tanden vindt de tandwisseling voortdurend en regelmatig plaats. In het tandcompartiment worden voortdurend nieuwe vissentanden gevormd, die oude en versleten tanden vervangen.
De snelheid waarmee nieuwe tanden groeien en oude tanden vervangen, hangt af van de vissoort, de leeftijd en de habitat.
Het wisselen van de tanden bij vissen is een langzaam en geleidelijk proces dat meestal enkele maanden of zelfs jaren kan duren. Tijdens de tandwisseling kunnen vissen moeite hebben met het kauwen en doorslikken van voedsel, wat kan leiden tot gewichtsverlies en andere gezondheidsproblemen.
Daarom zoeken veel vissen tijdens het wisselen van de tanden beschutting in ondieper water of verstoppen zich in grotten.
In het algemeen is het wisselen van de tanden een belangrijk proces bij vissen dat hen in staat stelt met succes te leven en te overleven in hun specifieke ecosystemen.
Nieuwsgierig: Dus in tegenstelling tot ons mensen hebben vissen een constante tandwisseling. Als de tanden verslijten, vallen ze gewoon uit en worden ze vervangen. Dit gebeurt hun hele leven lang, tot aan hun dood.
Bijzonderheden onder de vissentanden
Trouwens, je hebt misschien gehoord van vissen met mensachtige tanden. Dit is in feite geen vissersverhaal. Deze tanden worden gebruikt voor het pletten en kraken van schelpdieren en mosselen – griezelig! Enkele voorbeelden van zulke vreemde vissoorten zijn de volgende:
- Sheepshead
- sommige meerval soorten
- Veroordeelde zeebrasem
- Trekkervis
De bijzondere manier van jagen met haaktanden
Vistanden zijn fascinerend omdat ze een ongelooflijke verscheidenheid aan afmetingen, vormen en functies hebben. Van het kleine, stekelige tandje van een zeester tot de vlijmscherpe, gebogen tanden van een haai, er is een breed scala aan tanden. Zorgvuldig onderzoek van vistanden kan ons helpen deze verbazingwekkende dieren beter te waarderen en te begrijpen.
FAQ – Haaientanden
Ze worden gebruikt om schelpen, insecten, krabben en slakken te kraken, en om planten te pletten.
Zeer kleine tanden die in de vorm van velden zijn gerangschikt en het oppervlak van het tandveld sterk opruwen om de prooi beter te kunnen vasthouden.
Vooral de convictzeebrasem heeft een mensachtig gebit.